RDC ADORE Amsterdam
In 2022 is er gestart met de bouw van het Research & Diagnostiek Centrum (RDC), dat deel uitmaakt van het Amsterdam UMC. In dit gebouw zal onderzoek naar kanker en neurologische aandoeningen centraal staan. Met het oog op duurzaamheid is er gekozen voor het gebruik van Low Carbon Glass. Bij de productie van dit innovatieve glas is de CO2-uitstoot met 40 procent verminderd. Mede dankzij dit minder milieubelastende vlakglas is het gebouw 25 procent duurzamer dan de huidige nieuwbouweisen.
Het gebouw is flexibel in opzet als een toekomstbestendige huisvesting voor het zogenaamde ‘ADORE’ project. ADORE staat voor Amsterdam Oncology and Neuroscience Research en behelst een nieuwe manier van medisch-wetenschappelijk onderzoek waarin het gebruik van de synergiën tussen oncologisch en neurowetenschappelijk onderzoek centraal staat. Binnen dit concept gaan onderzoekers van de verwante disciplines oncologie en neurologie samenwerken en worden voorzieningen gedeeld. Het doel is om samen over grenzen van aandoeningen, rollen en specialismen heen te kijken en zo nieuwe behandelingen tegen kanker en hersenziekten te ontwikkelen. Als alles volgens plan verloopt, wordt de nieuwbouw in het najaar van 2024 opgeleverd.
Contact AGC
Ontwerp
Atelier PRO heeft het ontwerp gemaakt voor de nieuwbouw van het RDC. Het gebouw met kantoren en laboratoria is ongeveer 22.800 vierkante meter groot en is onderdeel van een grotere, toekomstige uitbreiding van het VUmc–complex. Het komt te staan naast het Imaging Center Amsterdam UMC. Een groot atrium gaat de gebouwen met elkaar verbinden, een ontwerp van Studio Hartzema. Het vijf verdiepingen hoge gebouw bestaat voornamelijk uit een MLII-laboratoria, kantoren en een cleanroom. De MLII-laboratoria zijn onder meer geschikt voor het veilig werken met genetisch gemodificeerde bacteriën en virussen.
Op elke verdieping is een mix van laboratoria en kantoren gepland. Door de flexibele opzet kunnen deze op diverse manieren ingedeeld worden. In nauw overleg met de afdelingen Pathologie, Klinische Genetica, Oncologie en Neurologie is er een indeling gemaakt met concentratiewerkplekken, overlegwerkplekken, open werkplekken en kantoorvertrekken. Door de mix kunnen researchers snel schakelen van onderzoek in een laboratorium naar het werken aan een bureau. Het gebouw is opgezet rond een binnenhof, die dienstdoet als centrale ontmoetingsplek en licht, lucht en ruimte brengt tot diep in het gebouw. In het exterieur is er onderscheid gemaakt tussen de gevels aan de straat en de tuin en aan de gevels dwars daarop.
Low Carbon Glass
In de gevels van de nieuwbouw passen gevelbouwers Façadis (vliesgevels en kozijnen) en WVH (HBS-elementen) 3.200 vierkante meter glas van AGC toe, waarvan 1.735 vierkante meter Low Carbon glasproducten: Ipasol Ultraselect 62/29 (6 mm) en Planibel Clearlite (6 mm), beide verwerkt in isolatieglas, geproduceerd door Glas Pfeiffer (D). De lagere CO2-waarde behaalt AGC met een vijftal inspanningen:
- Duurzame bevoorrading van grondstoffen
- Efficiëntere smeltovens met electro-boosting
- Meer gebruik van glasscherven (gerecycled glas, ‘cullet’)
- Gebruik van groene energiebronnen
- Optimalisatie van het vervoer tussen de productielocaties en het afleveren van afgewerkte producten
Alsnog omarmd
Bij het RDC was de inzet van Low-Carbon Glass op voorhand niet voorzien. Eenmaal voorgelegd aan Atelier Pro werd het glas omarmd, ook door het UMC dat er zelfs in een filmpje online gewag van maakt. Geveladviseur Joep Hövels van Frontwise Facades is vanaf de DO-fase bij het project betrokken. ‘Wij adviseren architecten en ontwikkelaars bij de technische uitwerking van gevels. Onafhankelijk meedenken over de detaillering en de producten; wat is de beste oplossing voor dit project? Op deze manier hebben we ook naar ADORE gekeken en al in het DO-traject met AGC gesproken over het glastype, de glasopbouw en fysische waarden.’
AGC introduceerde Low-Carbon Glass in 2022, ver na de DO-fase van het RDC. ‘Ja dat was later in het proces’, bevestigt Hövels. ‘Na goed inzage te hebben gekregen in de inhoudelijke aspecten van dit glas met een lagere voetafdruk, hebben we dit inzichtelijk gemaakt voor het UMC. De keuze had nog best veel voeten in aarde, juist ook vanuit het oogpunt van het beheer en onderhoud; denk aan vervanging bij breuk. Maar de eigenschappen van het glas zijn hetzelfde als die van conventioneel glas, de verschillen zitten ‘m in de productie van het basisproduct. Nadat alle partijen akkoord waren, hebben we het conventionele glas kunnen vervangen. Onze rol lag dus vooral in de communicatie en het bespoedigen van het proces. Voor dit project is er geen overweging geweest om qua milieuberekening beter te scoren, die die keuzes waren al gemaakt. Maar bij toekomstige projecten zal het meenemen van de lagere CO2-emissie van Low-Carbon Glass zeker van invloed zijn op de milieuberekeningen. Vergeet daarnaast de uitstraling niet: UMC vindt dat het een voorbeeldfunctie heeft en staat ook om die reden achter de keuze voor dit product.’
IN 5 JAAR STANDAARD
Het slotwoord is voor Peters die aangeeft dat AGC volop bezig is de EPD’s en LCA’s van Low-Carbon Glass in orde te brengen en dat de prijs lager uitvalt dan de 40 procent die bij de introductie in 2022 was voorspeld. ‘De ontwikkelingskosten, het schoonmaken van de cullet, de kwaliteitscontrole, de logistiek; vergis je niet wat er allemaal bij komt kijken. Het is echt een holistisch concept waarin alle factoren meewegen. Maar waar we nu nog projectmatig te werk gaan, is dat straks procesmatig. Nu is het wellicht nog bijzonder, maar het zal mij niet verbazen als dit voor de Nederlandse markt, met al zijn conflicterende eisen ten aanzien van duurzaamheid en energie, in vijf jaar de standaard zal zijn.’
Glas gebruikt
- 3.200 m2 Low-Carbon Glass